SME IPO म्हणजे काय ?

SME IPO: बाजारातील SME चे पूर्ण स्वरूप लहान आणि मध्यम आकाराचे उद्योग आहे. हे कर्मचारी, महसूल किंवा मालमत्तेच्या बाबतीत एका विशिष्ट आकाराच्या मर्यादेत येणाऱ्या व्यवसायाचा संदर्भ देतात. सामान्यत:, मोठ्या कॉर्पोरेशनच्या तुलनेत लहान व्यवसाय, देशानुसार SME म्हणून वर्गीकरणासाठी त्यांच्या विशिष्ट निकषांमध्ये भिन्न असू शकतात.

Table of Contents

वर्गीकरण गुंतवणूक रक्कम टर्नओव्हर रक्कम लघु उद्योग 1 कोटी – 10 कोटी 5 कोटी – 50 कोटी मोठा उपक्रम 10 कोटी – 20 कोटी 50 कोटी -100 कोटी तथापि, भांडवलापर्यंत मर्यादित प्रवेश हा SMEs समोरील प्राथमिक अडथळा ठरू शकतो. या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी, ते शेअर बाजारातून निधी सुरक्षित करण्यासाठी वारंवार SME IPO ची निवड करतात.

वर्गीकरण	इन्वेस्टमेंट रक्कम	टर्नओवर रक्कम
लहान उद्योग	1 कोटी – 10 कोटी	5 कोटी – 50 कोटी
मध्यम उद्योग	10 कोटी – 20 कोटी	50 कोटी -100 कोटी

तथापि, भांडवलापर्यंत मर्यादित प्रवेश हा SMEs समोरील प्राथमिक अडथळा ठरू शकतो.. या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी, ते शेअर बाजारातून निधी सुरक्षित करण्यासाठी वारंवार SME IPO ची निवड करतात.

SME IPO थोडक्यात अर्थ काय आहे ते आपण जाणून घेऊ

SME IPO म्हणजे SMEs द्वारे जनतेला शेअर्स विकून भांडवल उभारण्यासाठी केलेली प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफर. या ऑफर शेअर बाजारांद्वारे नियंत्रित केल्या जातात आणि SME च्या विशिष्ट गरजा पूर्ण करण्यासाठी डिझाइन केल्या जातात.

सामान्य किंवा मेनबोर्ड IPO साठी कंपनीने कंपनीच्या आकारासंबंधी विशिष्ट मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करणे आवश्यक असताना, SME IPO कडे अधिक शिथिल मार्गदर्शक तत्त्वे आहेत, ज्यामुळे अगदी लहान कंपन्यांना शेअर बाजारातील लोकांकडून थेट भांडवलापर्यंत पोहोचता येते.

विशेषतः उदयोन्मुख बाजारपेठांमध्ये, आर्थिक क्रियाकलापांचा महत्त्वाचा भाग एसएमईचा आहे. ते सहसा मोठ्या कंपन्यांपेक्षा अधिक चपळ आणि नाविन्यपूर्ण असतात, ड्रायव्हिंग स्पर्धा आणि उत्पादकता वाढ. SME देखील रोजगार निर्माण करतात, स्थानिक समुदायांना आधार देतात आणि बेरोजगारी कमी करतात.

SME IPO अप्लाय करणासाठी काय पात्रता लागते ते आपण जाणून घेऊ

IPO जारी करण्यासाठी आणि एक्सचेंजवर सूची मिळविण्यासाठी पात्र होण्यासाठी, SMEs ने खालील SME IPO निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:

SME कंपनी कायदा, 1956 अंतर्गत अंतर्भूत करणे आवश्यक आहे.
SME चे दर्शनी मूल्य (इश्यू पोस्ट-अप पेड-अप कॅपिटल) ₹25 कोटी पेक्षा जास्त नसावे.
मूल्यमापनाने SME च्या निव्वळ मूर्त मालमत्तेचे ₹1.5 कोटी मूल्यमापन केले पाहिजे.
भागीदारी/मालक/एलएलपी फर्मच्या रूपांतरणाने SME स्थापन केल्यास, त्याचा किमान तीन वर्षांचा ट्रॅक रेकॉर्ड असणे आवश्यक आहे.
SME साठी कार्यरत वेबसाइट असणे आवश्यक आहे.
कंपनीच्या प्रवर्तकांनी IPO दाखल केल्यानंतर किमान एक वर्षाच्या कालावधीसाठी अपरिवर्तित रहावे.
एसएमई डीमॅट सिक्युरिटीजच्या व्यापारात सहभागी होण्यास इच्छुक असणे आवश्यक आहे.
ठेवीदारांना अपेक्षा आहे की एसएमईने करारबद्ध करार करावा.

SME IPO ची वैशिष्ट्ये

SME प्लॅटफॉर्मवर स्टॉकची सूची आणि व्यापार करण्यासाठी, SME ने एक्सचेंजद्वारे IPO घोषित करणे आवश्यक आहे. SME चे इश्यू पोस्ट-अप पेड-अप कॅपिटल ₹25 कोटींपेक्षा जास्त नसावे. अशा प्रकारे, SME IPO मध्ये गुंतलेले संचालक, प्रवर्तक आणि गुंतवणूकदार यांच्यासाठी पात्रता निकष नियमित IPO साठी सुसंगत आहेत. म्हणून, या व्यक्ती डिफॉल्टर, अपराधी किंवा भांडवली बाजारात प्रवेश करण्यास अपात्र नाहीत.

SME IPO मध्ये गुंतवणूक कशी करावी?

SME IPO मध्ये तुम्ही कशी गुंतवणूक करू शकता ते येथे आहे:

1. पात्रता: तुमच्याकडे डीमॅट खाते असल्याची खात्री करा (आवश्यक असल्यास ते उघडण्यासाठी तुमच्या बँकेशी किंवा प्राधान्य ब्रोकरशी संपर्क साधा). विशिष्ट IPO चे किमान अर्ज मूल्य तपासा (सामान्यत: किरकोळ गुंतवणूकदारांसाठी रु. 1 लाख).

2. प्लॅटफॉर्म: तुमच्या ब्रोकरच्या ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म किंवा मोबाइल ॲपद्वारे IPO अर्जामध्ये प्रवेश करा. काही प्लॅटफॉर्म BSE SME किंवा NSE Emerge सारख्या SME एक्सचेंजेसमध्ये थेट प्रवेश देऊ शकतात.

3. अर्ज प्रक्रिया: “SME IPO” विभाग निवडा आणि तुम्हाला स्वारस्य असलेला विशिष्ट IPO शोधा. तुम्ही ज्या लॉटसाठी अर्ज करू इच्छिता त्या लॉटची संख्या (प्रत्येक लॉट विशिष्ट शेअर्सची संख्या दर्शवते) एंटर करा. तपशील दोनदा तपासा आणि तुमच्या अर्जाची पुष्टी करा. तुम्हाला तुमच्या लिंक केलेल्या बँक खात्याद्वारे (सामान्यत: UPI द्वारे) आगाऊ पेमेंट करणे आवश्यक आहे.

4. वाटप आणि व्यापार: IPO बंद झाल्यावर, वाटपाचे निकाल जाहीर केले जातात. तुमचा अर्ज आणि उपलब्ध शेअर्सवर आधारित तुम्हाला शेअर्स मिळतील. , शेअर्स तुमच्या शेअर मार्केट च्या अकाऊंट मध्ये जमा केले जतिल. त्यानंतर तुम्ही ते धरून ठेवू शकता किंवा तुमच्या ब्रोकरद्वारे SME एक्सचेंजवर विकू शकता. तथापि, हे एक मानक चरण-दर-चरण मार्गदर्शक आहे.

नेहमीप्रमाणे, गुंतवणुकदारांनी स्वतःचे संशोधन करावे आणि/किंवा गुंतवणूक करण्यापूर्वी त्यांच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्यावा असा सल्ला दिला जातो.

SME IPO चा परिणाम मार्केटवर काय होतो ?

SME IPO चा परिणाम अनेक उदयोन्मुख व्यवसायांना त्यांच्या विस्तारासाठी भांडवल सुरक्षित करण्याचे आव्हान आहे. मोठे स्टार्टअप्स अतिरिक्त निधीमध्ये प्रवेश करण्यासाठी खाजगी इक्विटी गुंतवणूकदारांशी संलग्न होण्यासारखे विविध मार्ग शोधू शकतात, तर लहान उद्योगांकडे कमी पर्याय आहेत.

अशा कंपन्यांसाठी तयार केलेले समर्पित व्यासपीठ या व्यवसायांसाठी आणि संभाव्य गुंतवणूकदारांसाठी फायदेशीर ठरू शकते. याव्यतिरिक्त, SME मध्ये गुंतवणुकीची वाढती स्वारस्य SME स्टॉक्स आणि उच्च परताव्याच्या विस्तारास कारणीभूत ठरू शकते.

एक्स्चेंज बोर्ड आणि गुंतवणूकदार या दोघांकडून मिळणारा उत्साहवर्धक पाठिंबा भारतीय बाजारपेठेत SME-IPO साठी अनुकूल वातावरण सुचवू शकतो. या SMEs देशाच्या वाढीसाठी महत्त्वाच्या ठरू शकतात आणि भारतातील रोजगाराच्या संधी वाढवण्यात योगदान देऊ शकतात.

SME IPO चे फायदे

SME IPO लहान किंवा मध्यम आकाराच्या कंपनीला अनेक फायदे देऊ शकतो. यापैकी काही फायद्यांचा समावेश आहे:

भांडवलात प्रवेश: सार्वजनिकपणे, SMEs पारंपारिक बँक कर्ज किंवा खाजगी इक्विटी पेक्षा मोठ्या भांडवलामध्ये प्रवेश करू शकतात.

वाढलेली दृश्यमानता: सार्वजनिक सूचीमुळे SME ला त्याची दृश्यमानता आणि बाजारपेठेतील प्रतिष्ठा वाढविण्यात मदत होऊ शकते. तरलता: स्टॉक एक्स्चेंज सार्वजनिक कंपनीच्या शेअर्सचा व्यापार करून शेअरधारकांना तरलता प्रदान करू शकते.

मूल्यांकन: सार्वजनिक सूचीमुळे कंपनीचे मूल्यांकन वाढू शकते, ज्यामुळे ते संभाव्य गुंतवणूकदार किंवा खरेदीदारांसाठी अधिक आकर्षक बनते.

कर्मचारी प्रोत्साहन: सार्वजनिक सूची कर्मचाऱ्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी एक व्यासपीठ प्रदान करू शकते जसे की स्टॉक पर्याय किंवा कार्यप्रदर्शन-आधारित बोनस.

SME IPO चे आव्हाने आणि जोखीम

SME IPO अनेक फायदे देतात, ते आव्हाने आणि जोखीम देखील देतात. आयपीओ प्रक्रियेदरम्यान एसएमईंना काही सामान्य आव्हानांमध्ये हे समाविष्ट आहे:

खर्च: अंडररायटिंग, कायदेशीर आणि लेखा सेवांच्या शुल्कासह सार्वजनिक जाण्याचा खर्च महत्त्वपूर्ण असू शकतो. वेळ घेणारी: IPO SME प्रक्रिया थोडी वेळखाऊ असू शकते, ज्यासाठी व्यवस्थापनाकडून महत्त्वपूर्ण संसाधने आणि लक्ष आवश्यक आहे.

बाजारातील अस्थिरता: बाजारातील अस्थिरतेमुळे IPO च्या कामगिरीवर परिणाम होऊ शकतो, त्यामुळे कंपनीच्या मूल्यांकनावर त्याचा परिणाम होऊ शकतो.

नियामक अनुपालन: SME ला सर्व लागू सिक्युरिटीज कायदे आणि नियमांचे पालन करणे आवश्यक आहे, जे जटिल आणि वेळ घेणारे असू शकतात.

तरलता जोखीम: SME चे शेअर्स मोठ्या, अधिक प्रस्थापित कंपन्यांच्या शेअर्सइतके द्रव असू शकत नाहीत, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना शेअर्स खरेदी करणे किंवा विकणे कठीण होऊ शकते.

SME IPO	Regular IPO
लहान आणि मध्यम आकाराचे उद्योग ला लक्ष्य करने	मोठ्या कंपन्यांना लक्ष्य करने
भारतातील NSE SME एक्सचेंजवर सूचीबद्ध	भारतातील NSE आणि BSE वर सूचीबद्ध
मर्यादित बाजार तरलता	उच्च बाजार तरलता
कमी खर्चिक आणि वेळ घेणारे	अधिक महाग आणि वेळ घेणारे
किरकोळ गुंतवणूकदारांच्या उद्देशाने	संस्थात्मक गुंतवणूकदारांना उद्देशून.
लॉट साइज जास्त असतो	लॉट साइज कमी असतो
रिस्क जास्त असते	रिस्क कमी असते