फॉरेक्स ट्रेडिंग म्हणजे काय ते थोडक्यात जाणून घेऊ .
फॉरेक्स ट्रेडिंग ही व्यापारातून नफा मिळवण्याच्या उद्देशाने एक चलन खरेदी करण्याची आणि दुसरे चलन विकण्याची प्रक्रिया आहे. फॉरेक्स (FX) हा विदेशी आणि विनिमय या शब्दांचा एक पोर्टमॅन्टो आहे. बँक फॉर इंटरनॅशनल सेटलमेंट्स (राष्ट्रीय मध्यवर्ती बँकांसाठी एक जागतिक बँक) च्या 2022 च्या त्रैवार्षिक अहवालानुसार, 2022 मध्ये परकीय चलन व्यापाराचे दैनिक जागतिक प्रमाण $7.5 ट्रिलियनवर पोहोचले.
विदेशी मुद्रा बाजार, ते कसे कार्य करतात आणि व्यापार कसा सुरू करावा याबद्दल जाणून घेण्यासाठी वाचा.
- परकीय चलन (फॉरेक्स किंवा एफएक्स) बाजार हे राष्ट्रीय चलनांची देवाणघेवाण करण्यासाठी जागतिक बाजारपेठ आहे.
- व्यापार, वाणिज्य आणि वित्त जगभर पोहोचल्यामुळे, परकीय चलन बाजार हे जगातील सर्वात मोठे आणि सर्वाधिक तरल मालमत्ता बाजार आहेत.
- दोन चलने एकमेकांशी जोडी म्हणून व्यापार करतात. उदाहरणार्थ, यूएस डॉलरच्या तुलनेत युरोचा व्यापार करण्यासाठी EUR/USD ही चलन जोडी आहे.
- फॉरेक्स मार्केट्स स्पॉट (कॅश) आणि डेरिव्हेटिव्ह मार्केट्स म्हणून अस्तित्वात आहेत, फॉरवर्ड्स, फ्युचर्स, पर्याय आणि चलन स्वॅप ऑफर करतात.
- काही बाजारातील सहभागी आंतरराष्ट्रीय चलन आणि व्याजदराच्या जोखमीपासून बचाव करण्यासाठी, भू-राजकीय घटनांचा अंदाज लावण्यासाठी आणि इतर कारणांसह पोर्टफोलिओमध्ये विविधता आणण्यासाठी विदेशी मुद्रा वापरतात.
फॉरेक्स मार्केट म्हणजे काय?
परकीय चलन बाजार आहे जेथे चलनांचा व्यापार केला जातो. या आंतरराष्ट्रीय बाजाराचा सर्वात अनोखा पैलू असा आहे की त्याला मध्यवर्ती बाजारपेठ नाही. त्याऐवजी, चलन व्यापार काउंटरवर (OTC) इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने केला जातो. याचा अर्थ असा की सर्व व्यवहार एका केंद्रीकृत एक्सचेंजवर न होता जगभरातील व्यापाऱ्यांमध्ये संगणक नेटवर्कद्वारे होतात.
बाजार दिवसाचे 24 तास, आठवड्यातून साडेपाच दिवस सुरू असतो. फ्रँकफर्ट, हाँगकाँग, लंडन, न्यूयॉर्क, पॅरिस, सिंगापूर, सिडनी, टोकियो आणि झुरिच या प्रमुख आर्थिक केंद्रांमध्ये जगभरात चलनांचा व्यापार केला जातो —जवळजवळ प्रत्येक टाइम झोनमध्ये. याचा अर्थ यूएस ट्रेडिंग डे संपल्यावर टोकियो आणि हाँगकाँगमध्ये फॉरेक्स मार्केट सुरू होते. परकीय चलन बाजार कोणत्याही वेळी अत्यंत सक्रिय असू शकतो, किंमत कोट्स सतत बदलत असतात.
तुम्हाला अनेकदा एफएक्स, फॉरेक्स, फॉरेन एक्स्चेंज मार्केट आणि करन्सी मार्केट या संज्ञा दिसतील. या अटी समानार्थी आहेत आणि सर्व फॉरेक्स मार्केटचा संदर्भ घेतात.
फॉरेक्स मार्केट कसे कार्य करते?
FX मार्केट हे जगातील एकमेव सतत आणि नॉनस्टॉप ट्रेडिंग मार्केट आहे. भूतकाळात, परकीय चलन बाजारात संस्थात्मक कंपन्या आणि मोठ्या बँकांचे वर्चस्व होते, जे ग्राहकांच्या वतीने कार्य करत होते. परंतु अलिकडच्या वर्षांत ते अधिक किरकोळ-केंद्रित झाले आहे – सर्व आकारांचे व्यापारी आणि गुंतवणूकदार यात सहभागी होतात.
फॉरेक्स मार्केट कुठे आहे?
जागतिक परकीय चलन बाजाराचा एक मनोरंजक पैलू असा आहे की कोणत्याही भौतिक इमारती व्यापाराचे ठिकाण म्हणून कार्य करत नाहीत. त्याऐवजी, ही कनेक्टेड ट्रेडिंग टर्मिनल्स आणि संगणक नेटवर्कची मालिका आहे. बाजारातील सहभागी संस्था, गुंतवणूक बँका, व्यावसायिक बँका आणि जगभरातील किरकोळ गुंतवणूकदार आहेत.
फॉरेक्स मार्केट वर व्यापार कोण करतो?
इंटरनेटवर येईपर्यंत वैयक्तिक गुंतवणूकदारांसाठी चलन ट्रेडिंग खूप कठीण होते. बहुतेक चलन व्यापारी मोठ्या बहुराष्ट्रीय कंपन्या, हेज फंड किंवा उच्च-निव्वळ-वर्थ व्यक्ती (HNWIs) होते कारण विदेशी मुद्रा व्यापारासाठी भरपूर भांडवल आवश्यक होते. व्यावसायिक आणि गुंतवणूक बँका अजूनही त्यांच्या क्लायंटच्या वतीने फॉरेक्स मार्केटमध्ये बहुतेक व्यापार करतात. परंतु व्यावसायिक आणि वैयक्तिक गुंतवणूकदारांना एका चलनाविरुद्ध दुसऱ्या चलनाचा व्यापार करण्याच्या संधी देखील आहेत.
फॉरेक्स ट्रेडिंग म्हणजे काय?
फॉरेक्स ट्रेडिंग, किंवा एफएक्स ट्रेडिंगमध्ये नफा मिळवण्याच्या उद्देशाने विविध चलने खरेदी आणि विक्रीचा समावेश होतो. त्याच्या केंद्रस्थानी, फॉरेक्स ट्रेडिंग म्हणजे चलनांच्या जोड्यांची बदलती मूल्ये कॅप्चर करणे. उदाहरणार्थ, यूएस डॉलरच्या तुलनेत युरोचे मूल्य वाढेल असे तुम्हाला वाटत असल्यास, एखादा सट्टेबाज डॉलर्ससह युरो खरेदी करू शकतो. युरोचे मूल्य सापेक्ष आधारावर (EUR/USD दर) वाढल्यास, तुम्ही तुमचे युरो तुम्ही सुरुवातीला खर्च केलेल्या डॉलर्सपेक्षा जास्त डॉलर्समध्ये परत विकू शकता, अशा प्रकारे नफा मिळवा. सट्टा व्यापाराव्यतिरिक्त, विदेशी मुद्रा व्यापार हेजिंग हेतूंसाठी देखील वापरला जातो.
चलन जोखीम म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या प्रतिकूल चलन हालचालींपासून स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी विदेशी चलनातील हेजिंगचा वापर व्यक्ती आणि व्यवसाय करतात. उदाहरणार्थ, दुसर्‍या देशात व्यवसाय करणारी कंपनी परदेशातील विनिमय दरातील चढ-उतारांमुळे होणाऱ्या संभाव्य नुकसानापासून बचाव करण्यासाठी विदेशी मुद्रा व्यापाराचा वापर करू शकते. परकीय चलन व्यवहाराद्वारे अगोदरच अनुकूल दर मिळवून, ते आर्थिक अनिश्चिततेचा धोका कमी करू शकतात आणि त्यांच्या देशांतर्गत चलनात अधिक स्थिर नफा किंवा खर्च सुनिश्चित करू शकतात. परकीय चलन व्यापाराचा हा पैलू त्यांच्या आर्थिक नियोजनात स्थिरता शोधणाऱ्या आंतरराष्ट्रीय व्यवसायांसाठी महत्त्वपूर्ण आहे.
फॉरेक्स ट्रेडिंगमध्ये उच्च तरलता सारख्या अनुकूल बाबी आहेत, याचा अर्थ अनेक चलने त्यांच्या मूल्यात लक्षणीय बदल न करता खरेदी आणि विक्री करणे सोपे आहे. याव्यतिरिक्त, व्यापारी लाभ वापरू शकतात, जे त्यांना तुलनेने कमी रकमेसह मोठ्या स्थितीवर नियंत्रण ठेवण्याची परवानगी देते. तथापि, लीव्हरेज नुकसान देखील वाढवू शकते, फॉरेक्स ट्रेडिंग हे क्षेत्र बनवते ज्यासाठी ज्ञान, धोरण आणि जोखमींबद्दल जागरूकता आवश्यक असते. विदेशी मुद्रा व्यापार देखील स्पष्टपणे जागतिक आहे, ज्यामध्ये जगभरातील वित्तीय केंद्रांचा समावेश आहे, याचा अर्थ चलन मूल्यांवर विविध जागतिक घटनांचा प्रभाव पडतो.
व्याजदर, चलनवाढ, भू-राजकीय स्थिरता आणि आर्थिक वाढ यासारखे आर्थिक निर्देशक चलन किमतींवर लक्षणीय परिणाम करू शकतात. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या देशाच्या मध्यवर्ती बँकेने त्याचे व्याजदर वाढवले, तर त्या चलनात गुंतवणुकीवर जास्त परतावा मिळाल्याने त्याचे चलन मजबूत होऊ शकते. त्याचप्रमाणे, राजकीय अनिश्चितता किंवा खराब आर्थिक वाढीचा दृष्टीकोन चलनाच्या अवमूल्यनास कारणीभूत ठरू शकतो. ही जागतिक इंटरकनेक्टिव्हिटी फॉरेक्स ट्रेडिंगला केवळ आर्थिक क्रियाकलापच नाही तर जगभरातील आर्थिक आणि राजकीय गतिशीलतेचे प्रतिबिंब देखील बनवते.
फॉरेक्स ट्रेडिंग कसे सुरू करावे ?
ट्रेडिंग फॉरेक्स हे इक्विटी ट्रेडिंगसारखेच आहे. फॉरेक्स ट्रेडिंग प्रवासात स्वत: ला प्रारंभ करण्यासाठी येथे काही चरणे आहेत. फॉरेक्स बद्दल जाणून घ्या: हे क्लिष्ट नसले तरी, फॉरेक्स ट्रेडिंग हे एक उपक्रम आहे ज्यासाठी विशेष ज्ञान आणि शिकण्याची वचनबद्धता आवश्यक आहे
.ब्रोकरेज खाते सेट करा: फॉरेक्स ट्रेडिंग सुरू करण्यासाठी तुम्हाला ब्रोकरेजमध्ये फॉरेक्स ट्रेडिंग खाते आवश्यक असेल.ट्रेडिंग स्ट्रॅटेजी विकसित करा: बाजारातील हालचालींचा अंदाज लावणे आणि वेळ देणे नेहमीच शक्य नसले तरी, ट्रेडिंग स्ट्रॅटेजी असल्‍याने तुम्हाला व्‍यापक मार्गदर्शक तत्त्वे आणि व्यापार करण्यासाठी रोड मॅप सेट करण्‍यात मदत होईल.नेहमी तुमच्या क्रमांकावर रहा: एकदा तुम्ही ट्रेडिंग सुरू केल्यानंतर, दिवसाच्या शेवटी तुमची स्थिती तपासा. बर्‍याच ट्रेडिंग सॉफ्टवेअर्स आधीच ट्रेडचे दैनिक लेखांकन प्रदान करतात. तुमच्याकडे भरण्यासाठी कोणतीही प्रलंबित पदे नाहीत आणि भविष्यातील व्यवहार करण्यासाठी तुमच्या खात्यात पुरेशी रोख रक्कम असल्याची खात्री करा.
भावनिक समतोल जोपासणे: नवशिक्या फॉरेक्स ट्रेडिंग भावनिक रोलर कोस्टर आणि अनुत्तरीत प्रश्नांनी परिपूर्ण आहे. जेव्हा आवश्यक असेल तेव्हा तुमची पोझिशन्स बंद करण्यासाठी स्वतःला शिस्त लावा.बाजाराचे प्रकारफॉरेक्सचा व्यापार प्रामुख्याने स्पॉट, फॉरवर्ड्स आणि फ्युचर्स मार्केटद्वारे केला जातो. स्पॉट मार्केट हे तिन्ही बाजारांपैकी सर्वात मोठे आहे कारण ही “अंडरलायंग” मालमत्ता आहे ज्यावर फॉरवर्ड आणि फ्युचर्स मार्केट आधारित आहे.
जेव्हा लोक फॉरेक्स मार्केटबद्दल बोलतात तेव्हा ते सहसा स्पॉट मार्केटचा संदर्भ घेतात. फॉरवर्ड्स आणि फ्युचर्स मार्केट्स अशा कंपन्या किंवा वित्तीय कंपन्यांमध्ये अधिक लोकप्रिय असतात ज्यांना भविष्यातील विशिष्ट तारखेपर्यंत त्यांचे परकीय चलन जोखीम हेज करणे आवश्यक असते.
हेजिंगसाठी फॉरेक्स मार्केट कसे काम करते ?
रदेशात व्यवसाय करणार्‍या कंपन्या त्यांच्या देशांतर्गत बाजारपेठेबाहेर वस्तू आणि सेवांची खरेदी किंवा विक्री करताना चलन मूल्यातील चढउतारांमुळे धोका पत्करतात. परकीय चलन बाजार व्यवहार पूर्ण होईल असा दर निश्चित करून चलन जोखीम हेज करण्याचा मार्ग प्रदान करतात. व्यापारी फॉरवर्ड किंवा स्वॅप मार्केटमध्ये चलन खरेदी किंवा विकू शकतो, ज्याचा विनिमय दर लॉक होतो.विनिमय दर लॉक केल्याने त्यांना तोटा कमी करण्यास किंवा नफा वाढविण्यास मदत होते, जोडीतील चलन मजबूत किंवा कमकुवत होते यावर अवलंबून.
सट्टा साठी विदेशी मुद्राव्याजदर, व्यापार प्रवाह, पर्यटन, आर्थिक सामर्थ्य आणि भू-राजकीय जोखीम यांसारखे घटक चलनांच्या पुरवठा आणि मागणीवर परिणाम करतात, ज्यामुळे विदेशी चलन बाजारात दररोज अस्थिरता निर्माण होते. हे एका चलनाचे मूल्य दुसर्‍या चलनाच्या तुलनेत वाढवू किंवा कमी करू शकणार्‍या बदलांमधून नफा मिळवण्याच्या संधी निर्माण करते. एक चलन कमकुवत होईल असा अंदाज मूलत: जोडीतील दुसरे चलन मजबूत होईल असे गृहीत धरण्यासारखेच आहे.
ट्रेडिंग फॉरेक्सचे फायदे आणि तोटे
फायदे
1.जगातील दैनंदिन व्यापाराच्या प्रमाणात सर्वात मोठा वॉल्यूम येथे असते.
2.दिवसाचे 24 तास, आठवड्याचे साडेपाच दिवस व्यापार चालू राहते.
3.सुरुवातीचे भांडवल वेगाने वाढू शकते.
4.सामान्यतः नियमित व्यापाराप्रमाणेच नियमांचे पालन करते.
5.पारंपारिक स्टॉक किंवा बाँड मार्केटपेक्षा अधिक विकेंद्रित आहे.
तोटे
1.लीव्हरेज फॉरेक्स ट्रेड्सला खूप अस्थिर बनवू शकते. 50:1 च्या श्रेणीतील लीव्हरेज सामान्य आहे.
2.आर्थिक मूलभूत तत्त्वे आणि निर्देशक समजून घेणे आवश्यक आहे.
3. इतर बाजारांपेक्षा कमी नियमन आहे.
4.उत्पन्नाची फिक्स साधने नाहीत.